будан

  • 71даст — [دست] 1. узви бадани инсон аз шона то нӯги ангуштон; каф ва панҷаи даст, яд 2. маҷ. ҷавр, бедод, тааддӣ: аз дасти замона 3. сӯй, тараф, ҷониб: дасти рост, дасти чап 4. дафъа, карат, бор; навбат (дар қиморбозӣ) 5. нум. маҷмӯи чизҳои якҷинса, ки… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 72даҳон — (даҳан) [دهان // دهن] 1. узви инсон ва ҳайвон, ки забон ва дандонҳо дар он ҷойгир аст 2. қисми саркушодаи зарф, тӯп, шиша ва ғ. ; ҷои даробарои баъзе чизҳои миёнковок, мадхал: даҳони ғор 3. гуфт., маҷ. калима: як ду даҳон гап задан; як даҳон…… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 73доман — [دامن] 1. қисми поёнии либос: домани курта, домани пӯстин, домани ҷома: офтобро бо доман пӯшида намешавад (мақ.) 2. миқдори чизе, ки дар доман мегунҷад; доман доман хеле зиёд, ниҳоят бисёр 3. канору ҳошияи ҳар чиз; қисми охири ҳар чиз, домана:… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 74дӯст — [دوست] 1. ёр, ошно, некхоҳи касе, ҷӯра; муқоб. душман: дӯсти азиз, дӯсти дерина, дӯсти меҳрубон, дӯсти наздик, дӯсти самимӣ 2. дӯстдоранда, дӯстдор, ошиқ, муҳиб; иштиёқманди чизе ё коре (ба ин маъно бештар ҳамчун ҷузви пасини калимаҳои мураккаб… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 75ёд — [ياد] 1. хотир, ҳофиза 2. ба хотир овардан, ёд кардан 3. ёдбуд, хотира; ёди касро кардан, ба некӣ ба ёд овардани касе 4. маҷ. орзу; хаёл, ба ёди рӯи (касе); ёд гирифтан а) омӯхтан, аз худ кардан, фаро гирифтан, таълим гирифтан; б) дарк кардан,… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 76ёр — I [يار] асоси замони ҳозира аз ёрастан II [يار] 1. рафиқ, дӯст, ҷӯра: ёри озмуда, ёри ҷонӣ, ёру дӯстон, ёру бародар шудан 2. маҳбуба, маъшуқа: ёр дар хонаву мо гирди ҷаҳон мегардем (мақ.); ёр будан а) ҳамроҳ будан; б) мувофиқ будан; розӣ (ҳамфикр …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 77изтироб — [اضطراب] а. ҳаяҷони сахт, беқарорӣ, ошуфтагӣ; бо изтироб дар ҳолати ҳаяҷон, мушавваш; изтироб доштан парешонхотир будан, саросема ва ошуфта будан; ба (дар) изтироб андохтан мушавваш кардан, ба ҳаяҷон овардан; дар изтироб будан дар ташвиш будан;… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 78ихтиёр — [اختيار] а 1. баргузидан, интихоб кардани чизе аз чизҳо; ихтиёр кардан баргузидан, интихоб кардан, хостан (чизеро) 2. майл ва ирода дар анҷом додани коре, озодии амал; муқоб. иҷбор 3. ҳаққи идора ва саришта кардани коре; ба ихтиёри… ба майли…, ба …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 79камӣ — [کمي] 1. кам будани чизе; муқоб. зиёдӣ, бисёрӣ: камии об 2. камбудӣ, нуқсон; камӣ доштан а) нуқсон доштан, норасоӣ доштан; б) эҳтиёҷ доштан; камӣ кардан нарасидан, кам будан, басанда ва кофӣ набудан; камӣ кашидан камбуд доштан, эҳтиёҷ доштан; дар …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 80кор — I [کار] 1. асоси замони ҳозира аз коштан, киштан ва коридан 2. ҷузъи пасини калимаҳои мураккаб ба маъноҳои коранда ва кишткунанда: ғаллакор, пахтакор, риёкор, хилофкор… II [کار] 1. амалиёти табдил ёфтани як шакли энергия ба шакли дигар, амал 2.… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ